Zamek kapituły warmińskiej!

Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie. Andrzej Rzempołuch

• Olsztyn, lokacja 1353, najbardziej na południe wysunięte miasto warmińskie, komornictwo kapitualne.
• Niemiecka nazwa Allenstein „Kamień nad Łyną”.
• Polska nazwa odnaleziona w dokumentach kapituły 1522, czasy Kopernika.
• Kapituła katedralna – zwierzchnik feudalny w Warmii, założona przez biskupa Anzelma w 1260 roku, z siedzibą w Braniewie, a od 1278 we Fromborku.
• 4 lipca 1243 w Angani, we włoskim Lacjum legat papieski Wilhelm z Modeny – trzecia część diecezji miała przypaść biskupom jako ich uposażenie.
• Zamek był skarbcem kapituły.
• Od miasta oddzielała go fosa pośrednia, z drugiej strony kolano Łyny.
• Przedzamcze, zaplecze gospodarcze.
• Główne skrzydło, o wymiarach rzutu, 40,5*17,5 m, usytułowane od północy – cztero kondygnacyjny budynek podpiwniczny, z piętrowym krużgankiem od dziedzińca.
• 1827 pożar od uderzenia pioruna.
• Skrzydło południowe, w wymiarach 28* 7 m. niepodpiwniczne, zrośnięte z wieżą.
• Zabytek architektury gotyckiej.
• Budynek mieszkalny załogi.
• Sklepienia kryształowe w głównym skrzydle północnym.
• Nowa kaplica w skrzydle południowym.
• Budynki gospodarcze, stajnia, czy łaźnia.
• Życie na zamku podlegało określonym przepisom.
• Stała załoga liczyła 20 ludzi, kucharz, piwniczny, piekarz i zarządca spichlerza, woźny, myśliwy, parobek, dwóch odźwiernych, praczka, pasterz.
• Wstęp do zamku nocą był niemożliwy.
• Do obrony zamku powoływano pospolite ruszenie! Wojsko zaciężne.
• Mikołaj Kopernik na zamku!!!
• Najbardziej czynne lata astronoma.
• 1517 napisał Rozmyślania.
• 1519 Traktat o biciu monety
• Obserwacje astronomiczne, opisane w V rozdziale O Obrotach..
• Dwukrotny rezydent: 8.11.1516 – 9 listopad 1519; 23 stycznia 1520 – do października 1521.
• Nasilona akcja osadnicza. Lokacje łanów opuszczonych.
• Stworzył mapę Zalewu Wiślanego,
• „Pragniemy czynić to, co przystoi ludziom szlachetnym i uczciwym”
• Kopernik od 1520 roku odznaczył się w tej próbie ogromną energią, zabiegał o posiłki, dodatkową broń [17 hakownic], umacniał swoją osobistą postawą morale załogi.
• Dowódca stu zbrojnych rotmistrz Paweł Doluski
• Stu pieszych, pod Czechem Henrykiem Pergikiem – złoty rycerz, przejął dowództwo nad całością.
• Okolice Olsztyna patrolował 700 konny odbdział jazdy litewskiej rotmistrza Zbigniewa Słupeckiego.
• Adaptacja od 1945 roku na muzeum, miejsce wydarzeń artystycznych.
• Astronom musi mieć warsztat pracy!
• Do dzisiejszych czasów dotrwała własnoręcznie wykonana tablica doświadczalna 140*705cm, wykreślona na warstwie tynku ściany krużganka.
• 17 hiperbol czerwonym kolorem, pogrubiona niebieska prosta linia [po 9 hiperboli] wyznaczająca równonoc, godziny napisane rzymskimi cyframi.
• Na kominku własnoręcznie wykonany przez Kopernika napis:

”Nie, o łaskę jakąś dał Pawłowi,

Nie, o Piotrowe przebaczenie,

lecz jakiś z krzyża udzielił łotrowi,

Daj opuszczenie”.