Śladami Kopernika – 6
Dobrzyń – czyli czasy dziadków ….Kopernika, który odważnie nazywał się matematykiem, dla któego szczytem jest astronomia!
Najlepszy uczeń polskiego astronoma: Galileusz – „Rozmowy i dowodzenia matematyczne” Lejda 1638 – Warszawa 1930
-cała mechanika sprowadza się do geometrii – s. 10
-nie widzę wstrętu natury do tworzenia próżni, np. jako kleju – dwie tafle marmurowe – s. 16.
-między taflami marmurowymi tworzy się próżnia – s. 17
-Przez gwałtowność ruchu, a przeciw prawu natury powstaje próżnia – s. 17
-Pozytywny skutek odpowiada pozytywnej przyczynie – s. 17.
–Rzeczy, których nie ma, nie mogą wywierać żadnego działania!!!!! moim skromnym zdaniem wyśmienity dowód Galileusza na istnienie Boga – s. 17.
-Próżnia – podstawa wyjaśnienia wszystkich wytrzymałości – s. 18.
-Natura nie bierze się do tworzenia tego, co się opiera swemu powstawaniu. – s. 18.
-Nie można mieć wątpliwości, co do tak jasnego i koniecznego wniosku. – s. 18.
–Rysunkiem łatwiej niż słowami mogę to przedstawić. – s. 19
–Dla ściślejszego zrozumienia rysujmy. – s. 24
-wszelka materia subtelna – s. 20.
-Każde działanie musi mieć istotną i główną przyczynę. – s. 22.
-Podaję to, nie jako prawdę absolutną, ale jako pomysł jeszcze nie przetrawiony, pozostawiając go głębszej rozwadze. – s. 22.
-Wielka siła może powstać z olbrzymiej liczby bardzo słabych razem złączonych momentów. S. 23. Pewna liczba mrówek może wciągnąć na ląd okręt naładowany zbożem.
-Na pewnej skończonej długości ciągłej, znajduje się nieskończenie wiele próżni. – s. 23.
-Przy toczeniu się większych, można rozważać toczenie się mniejszych..
– wielobok 100000 bokowy – s. 26
- Wyobraźmy sobie linię podzieloną na nieskończenie wiele części, nieskończenie małych, bowiem tylko z nich możemy złożyć linię nieskończenie długą – s. 26 [definicja funkcji]
- Złoto składa się z niepodzielnych nieskończonostek, owych próżni rozproszonych – s. 27.
- Znajdujemy się w dziedzinie nieskończenie wielkich i najmniejszych niepodzielnych, jednych niedoścignionych w wielkości, innych w małości. Mowa ludzka nie wystarcza do odpowiedniego ich wyrażenia. – s. 27.
- Zauważcie jak potrzebne są określenia matematyków, nadające nazwy, te skrócone sposoby mówienia, wprowadzane dla usunięcia kłopotliwego mówienia. – s. 29.
- Obwód koła może być przyrównany do jednego punktu! – s. 29.
- Musimy więc badać jednocześnie nieskończoność i niepodzielność. – s. 30.
- Wiedza – przewodnik po ciemnym i wątpliwym labiryncie myśli. – s. 30.
- Linię tworzy tylko nieskończenie wiele niepodzielnostek! – s. 31.[definicji funkcji, powt.]
- Naszym skończonym umysłem nie możemy rozważać nieskończoności, bo przypisujemy jej własności skończone i ograniczone – s. 31 ????
- Relacje mniejszości stosuje się tylko do ilości skończonych. – s. 32.
- Możność dzielenia zmusza do tworzenia całości z nieskończonostek. – s. 33.
- Ciągłość ma tyle części ile się filozofom podoba według gustu i upodobania. – s. 34
- Dzieląc na dwa nie dochodzimy do niepodzielnostek, gdyż się od nich właśnie oddalamy! – s. 35.
- Dzieląc oddalamy się od nieskończoności! – s. 35.
- Jeżeli, któraś liczba posiada atrybuty nieskończoności, to jest nią liczba jeden! – s. 35.
- Nie ma innej liczby nieskończonej jak jednostka!
- Są to rzeczy godne podziwu, przekraczające ludzką pojętność.
- Wstręt natury do przeprowadzenia wielkości skończonej w nieskończoną – s. 36.
- Wiarygodne są źródła zwierciadeł Archimedesa – s. 38.
- Bonaventura Cavalieri – „O zwierciadle palącym” – s. 38.
- Jaka jest prędkość światła? – s. 39.
- Iluminacja – rozchodzenia się światła.
- Z niepodzielnostki zrodziły się podzielniki – s. 40.
- Rozkładanie nieskończoności w jednym ciągu – s. 43.
- Niedogodności unikniemy przyjmując tworzenie całości z niepodzielnostek. Wprowadzenie niepodzielnostek ułatwi zrozumienie zgęszczania i rozrzedzania, występowania próżni i przenikania się ciał!
- Przez zmysły możemy być lepiej zrozumiali – s. 46.
- Superpozycje i przenikanie bloków między sobą – s.45
- Abstrakcje matematyczne – rozważania oderwane od wszelkiej materii zmysłów – s. 46
- Powiększenie powierzchni jest równe pierwiastkowi kwadratowemu z długości
- Próżnia nie jest dana z natury, ale może być robiona siłą – s. 47
- Niepodzielna cząstka materii fizycznej – s. 48
- Dowody geometryczne są cenione i przynoszą niewątpliwy pożytek – s. 48
- Wielokąty o wielu bokach mają większe powierzchnie – s. 49
- Figury izoperymetryczne (wpisane)
- Nieskończone szybkie prawie rozchodzenie się światła. – s.51
- Brak rozumnej obserwacji trzeba zastąpić rozważaniem – s. 51
- Kule armatnie spadają jednocześnie chociaż mają różne masy – s. 51
- Kule puszczone z wieży w Pizie spadają równocześnie – s. 55
- Kula w wosku badana w wodzie [przez Sagredo] –s. 58
- Kto swój pogląd uważa za słuszny, winien odpierać wszelkie zarzuty, ale moja nieudolność nie powinna mącić jasnej prawdy – s. 59
- Gdyby usunąć opór ośrodka, [okoliczności zewnętrzne] wszystkie ciała spadałyby równo – s. 60
- W przestrzeni próżnej wszystkie ciała poruszają się z jednakową prędkością – s. 62
- Prawo Archimedesa dla wody – zastosowane może być także dla powietrza – s.63
- Wszelkie elementy mają ciężkość.
- Powietrze jest cięższe, bo łatwiej cięższe ciała spadają w dół, niż lekkie do góry – s.65
- Podczas spadania ośrodek opiera się na rozwarciu, wyparciu i podniesieniu.
- Wrodzoną właściwością człowieka jest: choć ma dobre oczy, nie widzieć tego, co odkryje inny, przez swoją wprawę w odróżnieniu prawdy od fałszu – s.68.
- Najwyżej uwielbianymi i najcenniejszymi właściwościami nauk doświadczalnych jest wynajdywanie zasad zrozumiałych i powszechnie przyjętych przez wszystkich – s. 71.
- Gdybym miał jeszcze raz rozpocząć studia, poszedłbym za radą Platona, i zajął się matematyką, gdyż ta postępuje bardzo skrupulatnie, przyjmując za pewną tylko to, co zostało ściśle dowiedzione – s.74
- Wytrzymałość na zgniatanie.
- Potrzebne mi są pisma, przy całej pamięci nie mógłbym ich sobie przypomnieć z potrzebną metodą – s. 74
- Pytania są piękne, wtedy gdy przy każdej prawdzie napotyka się zawsze na nowe interesujące wnioski – s. 75
- Super wyjaśniona teoria wahadła [kandelabru w katedrze w Pizie] – s.78
- Każde wahadło ma stały i określony okres wahań.
- Sposobność podziwiania bogactwa, a zarazem największej hojności natury, [widać najlepiej wtedy] gdy z prostych, prawie trywialnych rzeczy, wyciąga się wiadomości wielce ciekawe, nowe, dalekie od wszelkiej imaginacji – s. 79
- Doświadczenia z dźwiękiem [s. 80] „wiolonczela i kieliszek”
- Wynalazek jest dziełem przypadku, ale moją jest obserwacja, poważana i cenna, nie pochodząca jednak z głębokiego rozważania, ale z pospolitej roboty – s. 82
- Bezpośredni stosunek form interwału muzycznego nie zależy od długości struny, ani od napięcia, ani od przekroju, ale od liczby drgań i uderzeń fal powietrza, dochodzących do bębenka naszego ucha – s. 83
- Spółdźwięki sprawiają nam przyjemność, dysonans ból – s. 83
- Dysonans – występuje wtedy, kiedy czas drgań nie da się wyrazić liczbami.
- Czas podzielimy na małe momenty – s. 84
- Deszczyk kwasu wzajemny pocałunek i ukąszenie – s. 85
DZIEŃ DRUGI
- Poszukujemy spójności, która nie pozwala na złamanie – s. 86Prawo Drąga – siła ma się do oporu w stosunku odwrotnym odległości od podpory – s. 87Zgadzam się z Arystotelesem, ale w ścisłości dowodzenia prześcignął go Archimedes. JAKIEKOLWIEK DWA CIĘŻARY W ODLEGŁOŚCIACH ODWROTNIE PROPORCJONALNYCH POZOSTANĄ W RÓWNOWADZE. – s. 88 [Newton] Zmiana kształtu nie pociąga za sobą zmiany ciężaru, skoro ilość materii pozostaje taka sama – s. 88. Stosunek absolutny, narzędzie idealne, bez uwzględniania ciężaru materii –s. 89. Kształt absolutny materii i jej ciężar nazywać będziemy momentem lub siłą złożoną –s. 89. Moment jest zawsze mniejszy od ciężaru kamienia i zmienia się razem z jego kształtem i podniesieniem – s.91. Każdy ciężar sprowadza się do jego środka ciężkości – s. 91. Rzeczy większe są mniej zdolne do wytrzymywania gwałtownych zderzeń – s. 96. Znalezienie granicy rozpadu może być pomysłowe i abstrakcyjne, ale pożyteczne – s.97
- Podać [problem] na piśmie, abym mógł rozpatrzyć go w dowolnej chwili – s. 98
- Ani sztuka, ani natura nie mogą swych tworów nieskończenie powiększać – s. 99
- Przy nadmiernej wielkości zostają zgniecione i rozpadają się pod własnym ciężarem – s. 102 [subtelniejsze rozumowanie]
- Łatwo można się pomylić i potrzeba dużo ostrożności i rozwagi, aby uchronić się od błędów – s. 103
- Geometria jest potężniejszym od innych narzędziem do zaostrzenie umysłu i usposobienia go do doskonałego wykładu – s. 104
- Miał wielką racje Platon, że żądał, aby jego uczniowie przede wszystkim dobrze byli utwierdzeni w matematyce – s. 104
- Logika jest źródłem pomocniczym w dialektyce, ale nie pobudza do wynalazczości –s.104
- Przechodząc z mniejszego do większego musimy przejść przez równe
- Wolałbym się nauczyć, niż ufać – s.108
- Księga o spiralach – Archimedesa – s. 109
- Trójkąt mieszany ?????
- Kwadratura paraboli – s. 110
- Luca Valeria – nowy Archimedes – Traktat o ciężkości – s. 111
- Jak kreślić praktycznie i szybko parabolę?
- Cień kuli i dwa gwoździe
- Podać [problem] na piśmie, abym mógł rozpatrzyć go w dowolnej chwili – s. 98
DZIEŃ TRZECI – O RUCHU MIEJSCOWYM
- Nie ma nic dawniejszego w naturze od ruchu! – co na to, Tales? -s.114
- Pod równym lub jednostajnym rozumiem ruch, w których ciała przebiegały równe drogi w równych jakichkolwiek odstępach czasu – s. 114
- T1. Jeżeli ciało porusza się jednostajnie przebiega dwie drogi z jednakową prędkością, to czasy przebiegu są proporcjonalne do dróg.
- T2. Jeżeli ciało w równych czasach przebiega dwie drogi, to te drogi, są proporcjonalne do prędkości.
- T3. Przy nierównych prędkościach, a równych drogach, prędkości są odwrotnie proporcjonalne do czasów
- To, co doświadczenie przedstawia zmysłom, odpowiada w zupełności zjawiskom – s. 119
- Jaka jest przyczyna przyspieszenia? –s.123
- Skutek uderzenia zależy od prędkości ciała uderzającego –s. 121
- Uwydatnia się potęga prawdy – s.121
- Spoczynek – nieskończenie wielka powolność – s.122
- Popęd = mv = Ft – s. 123
- Wystarczy rozumieć jak on bada i wyjaśnia przyczynę przyspieszenia.
- W równych czasach następują równe przyrosty prędkości 1:3:5: -s.124
- Przyspieszenie jest proporcjonalne do czasu trwania ruchu.
- Myślę, że [ludzie] więcej cenią dysputy, na których temat, napisano duże, aczkolwiek niepojęte rozprawy, niż proste wnioski wynikające z prawdy – s.125
- Ruchem równomiernym albo jednostajnie przyspieszonym nazywam taki, przy którym od wyjścia ze spoczynku, w czasach równych dochodzą równe momenty prędkości – s. 126
- Przypuszczenie to ma tyle prawdopodobieństwa, że zasługuje na przyjęcie bez sprzeciwu – s. 126
- Impet – siła ilości spadku – s.127
- Po liniach krzywych przyspieszenie się inaczej powiększa –s.128
- S = (1/2)at2, 1:3:5:7 …-s.130
- Prawdziwy uczony żąda i jest to praktykowane w naukach, aby twierdzenia matematyczne były stosowane do wyników naturalnych – jak to widzimy w perspektywie, astronomii, mechanice, muzyce i wielu innych naukach. –s. 132
- doświadczenie i rozumowanie wzmacnia prawdziwość wniosków – s.134
- impet – energia – skłonność do ruchu
- V = [równia pochyła, zadania, podania, lematy] – s.138
- Kula rozciąga się do nieskończoności – s. 144
- Przy spadku swobodnym osiągany stopień prędkości jest nieskończoną i wieczną własnością ciał –s.158
- Tworzyć proporcję ciągłą – s.163
- Najszybszy ruch odbywa się po ruchu łuku koła! –s. 173
- Nowa nauka o bardzo starym przedmiocie – s. 175
- Otwarty został dostęp do nowej metody, umożliwiający nieskończenie mnóstwo nowych badań, które ludzie przeprowadzą w przyszłości – s. 175
DZIEŃ CZWARTY – O POCISKACH
- Jeżeli ciało porusza się na płaszczyźnie poziomej to ruch jest jednostajny i nieustannie trwający przy rozciąganiu się płaszczyzny do nieskończoności – s. 176
- Tw 1. – pocisk opisuje ruch paraboli
- rozważanie nowe, pomysłowe, konkludujące – s. 180
- sama powaga Archimedesa może każdego uspokoić -s. 181
- wielkość promienia i kół wielkich globu ziemskiego – s. 184
- prędkość udzielana przez ogień – s. 184
- tablica strzałów dalekosiężnych – s. 185
- metodę mierzenia i regulowania impetu – s. 186
- impet rośnie proporcjonalnie do czasu – s. 187
- parabola – krążna pocisku – s. 187
- Impet poziomy nazywam – wyniosłością
- Koncepcja Platona – zmiana różnych prędkości biegów jednostajnych przy zmiennych obrotach ciał niebieskich – s. 188 Ruch kołowy jest jedyny, który nadaje się na jednostajny, bo obiegi odbywają się bez oddalania się i zbliżania do celu – s. 188 Usunięcie osłonek i pozorów poetyckich nowości, które odkrywa wywołują oburzenie wśród wielu i rozniecają iskry. Jak określić impet na paraboli? – s.189 Godziny i minuty [pierwsze i drugie ] hi – sekundy – Czas trwania będę przedstawiał linią – s. 192 [powołanie osi] Styczna do paraboli ! Od czego zależy energia i niezmierzona siła uderzenia? Przyczyna zadziwiającego zjawiska. Zadziwiająca i wyborna jest potęga dowodów matematycznych – s. 199. Poznanie jednego zjawiska na zasadzie jego przyczyny, otwiera nam drogę do zrozumienia innych zjawisk bez potrzeby uciekania się do doświadczeń – s. 199 Impet czyli moment. Aby wyśledzić działanie impetu, należy wielkimi liczbami iść ku nieskończoności –s.205 Impet z dwóch ruchów się składa poziomego jednostajnego i przyspieszonego w dół. – s.207 [powołaniu układu Kartezjańskiego] W rachunku opuszczone zostały ułamki, które przy wielkich liczbach nie mają znaczenia – s. 208